| برگرفته از کارگاه دکتر مسعود مظلوم در سومین مدرسه علم داده مدرسه نوآوری در دانشکدگان علوم و فناوری‌های میان رشته‌ای دانشگاه تهران |
۱. بهبود امنیت و رعایت قوانین و مقررات
بانک‌ها به شدت تحت قوانین سختگیرانه‌ای مانند قوانین ضد پولشویی (AML)، قانون حفاظت از داده‌ها (GDPR)، و قوانین مبارزه با تقلب قرار دارند. با استفاده از اصول حکمرانی داده، بانک‌ها می‌توانند داده‌ها را به گونه‌ای مدیریت کنند که تمامی اطلاعات حساس به صورت ایمن نگهداری شوند و از خطرات ناشی از نشت داده‌ها جلوگیری شود. همچنین، حکمرانی داده به بانک‌ها کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که فرآیندهای مربوط به جمع‌آوری، ذخیره و پردازش داده‌ها همواره با مقررات قانونی همخوانی دارد. این به بانک‌ها کمک می‌کند تا از جریمه‌ها و پیامدهای قانونی جلوگیری کنند.
۲. بهبود کیفیت داده‌ها و کاهش ریسک
یکی از چالش‌های مهم بانک‌ها، برخورداری از داده‌هایی با کیفیت و صحت بالا است. حکمرانی داده به بانک‌ها این امکان را می‌دهد تا با ایجاد چارچوب‌ها و استانداردهای مشخص، داده‌های صحیح و کامل را در تمام بخش‌های سازمان یکپارچه کنند. این مسئله برای ارزیابی دقیق ریسک‌ها و تصمیم‌گیری‌های مالی اهمیت زیادی دارد. به طور مثال، اطلاعات ناقص یا نادرست مشتری می‌تواند منجر به ارزیابی اشتباه در اعتبارسنجی و در نتیجه ایجاد ریسک‌های مالی برای بانک شود. از سوی دیگر، با یکپارچه‌سازی و بهبود کیفیت داده‌ها، بانک‌ها می‌توانند به تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تر و تحلیل‌های پیشرفته‌تر دست یابند.
۳. افزایش بهره‌وری و تسهیل نوآوری
حکمرانی داده باعث می‌شود تا بانک‌ها داده‌های خود را به شکل بهتری مدیریت و دسته‌بندی کنند، به گونه‌ای که بخش‌های مختلف بانک بتوانند به داده‌های موردنیاز خود به سرعت دسترسی پیدا کنند. این فرآیند نه‌تنها باعث بهبود عملکرد و کاهش زمان دسترسی به داده‌ها می‌شود، بلکه به نوآوری در ارائه خدمات نیز کمک می‌کند. به طور مثال، داده‌های دقیق و کامل به بخش تحلیل داده بانک این امکان را می‌دهد که با استفاده از تکنیک‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، الگوها و روندهای جدید در رفتار مشتریان را شناسایی کرده و محصولات جدید یا خدمات شخصی‌سازی‌شده ارائه دهند.
۴. افزایش رضایت مشتریان
با وجود چارچوب‌های حکمرانی داده، بانک‌ها می‌توانند به شکل موثرتری از داده‌های مشتریان برای بهبود تجربه کاربری استفاده کنند. داده‌های دقیق و کامل به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که نیازها و ترجیحات مشتریان را بهتر شناسایی کرده و خدمات مالی را مطابق با نیازهای آن‌ها شخصی‌سازی کنند. برای مثال، با تجزیه و تحلیل داده‌های مشتریان، بانک‌ها می‌توانند محصولات و پیشنهادات ویژه‌ای ارائه دهند که متناسب با نیازهای خاص هر مشتری باشد. این مسئله موجب افزایش رضایت و وفاداری مشتریان می‌شود.
۵. تسهیل همکاری میان واحدهای مختلف
در یک بانک، داده‌ها اغلب بین بخش‌های مختلف مانند حسابداری، مدیریت ریسک، خدمات مشتری و بازاریابی جریان دارند. حکمرانی داده باعث می‌شود که این بخش‌ها بتوانند به طور هماهنگ و یکپارچه از داده‌ها استفاده کنند و تعارضات و ناهماهنگی‌های موجود در داده‌ها کاهش یابد. این هماهنگی باعث می‌شود که بانک‌ها بتوانند تصمیمات استراتژیک بهتری بگیرند و فعالیت‌های خود را بهینه کنند.
چالش‌ها و محدودیت‌ها در پیاده‌سازی حکمرانی داده
با وجود مزایای فراوان، پیاده‌سازی حکمرانی داده در بانک‌ها با چالش‌هایی نیز مواجه است. هزینه‌های بالا برای پیاده‌سازی سیستم‌های امنیت داده و آموزش نیروی انسانی، مقاومت سازمانی در برابر تغییر و همچنین نیاز به زیرساخت‌های فنی و فرهنگی مناسب از جمله چالش‌های اصلی هستند. برای غلبه بر این چالش‌ها، بانک‌ها باید به برنامه‌ریزی دقیق و ایجاد فرهنگ داده‌محور در تمام سطوح سازمان توجه کنند.
نتیجه‌گیری
حکمرانی داده به عنوان ابزاری کلیدی در مدیریت داده‌ها و اطلاعات در صنعت بانکداری، به بانک‌ها کمک می‌کند تا داده‌ها را به صورت ایمن، دقیق و یکپارچه مدیریت کنند. این امر نه تنها باعث بهبود امنیت و کاهش ریسک می‌شود، بلکه بهره‌وری بانک را نیز افزایش می‌دهد و زمینه را برای ارائه خدمات نوآورانه و شخصی‌سازی شده به مشتریان فراهم می‌کند. به طور کلی، با توجه به پیچیدگی‌های روزافزون در صنعت بانکداری، سرمایه‌گذاری در حکمرانی داده به بانک‌ها کمک می‌کند تا در بازار رقابتی موفق‌تر عمل کنند و پاسخگوی نیازهای متغیر مشتریان باشند.