مترجم: نگین مهرداد
سازمان ملل در سال 1992، سوم دسامبر( مصادف با 12 آذر) را بعنوان روز جهانی معلولین نامگذاری کرد. طبق آمار 15 درصد از جمعیت جهان با نوعی از معلولیت زندگی میکنند. هدف از نامگذاری این روز، افزایش آگاهی عمومی نسبت به مساله پیوستن افراد معلول در تمامی جنبه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... جامعه است.
بهبود زندگی معلولان، با استفاده از هوش مصنوعی و از بین بردن موانع پیش روی آنها برای افزایش کیفیت زندگی، از جمله پتانسیلهای هوش مصنوعی برای این افراد است. در این مقاله با بررسی 5 حوزه که در آن هوش مصنوعی، با معرفی ابزارهای کاربردی، به رفع مشکلات افراد معلول کمک کرده پرداخته ایم
1. تکنولوژی کمکی(Assistive technology)
تکنولوژی کمکی که توسط هوش مصنوعی ارائه میشود میتواند راه نجاتی برای افراد دارای معلولیت باشد و آنها را قادر میسازد تا وظایفی را که ممکن است با آنها مشکل داشته باشند انجام دهند.
به عنوان مثال، افراد دارای اختلالات بینایی می توانند از screen reader ها (صفحه خوان) یا magnifier (ذره بین) های مجهز به هوش مصنوعی برای خواندن و مشاهده متن روی صفحه استفاده کنند. یکی از نمونههای آن اپلیکیشن Seeing AI مایکروسافت است که از هوش مصنوعی برای توصیف دنیای اطراف کاربر استفاده میکند و توضیحات صوتی از اشیا، افراد و متن ارائه میدهد.
2. ارتباطات
هوش مصنوعی میتواند روشهای جایگزین ارتباطی را برای افراد دارای معلولیت که در برقراری ارتباط کلامی مشکل دارند، فراهم کند.
به عنوان مثال، دستگاههای مجهز به هوش مصنوعی مانند فناوری تبدیل متن به گفتار و گفتار به متن میتوانند به افرادی که در صحبت کردن یا شنیدن مشکل دارند کمک کنند. یکی از نمونههای آن اپلیکیشن Live Transcript گوگل است که با کمک هوش مصنوعی در حین مکالمه گفتار طرف مقابل را رونویسی می کند و به افراد ناشنوا یا کم شنوا امکان مشارکت در مکالمه را فراهم میکند.
3. خدمات درمانی شخصی سازی شده
سیستمهای مجهز به هوش مصنوعی میتوانند مراقبتهای بهداشتی ویژه و شخصی را برای افراد دارای معلولیت فراهم کنند و پزشکان را برای درمان هدفمند و ثمربخش یاری دهند.
به عنوان مثال، هوش مصنوعی میتواند مقادیر زیادی از دادههای پزشکی را برای شناسایی الگوها و پیشبینی نتایج سلامت تجزیه و تحلیل کند. یکی از نمونههای آن، اپلیکیشن Streams شرکت DeepMind است که از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل دادههای بیمار استفاده میکند و به پزشکان در مورد خطرات بالقوه سلامتی قبل از تبدیل شدن به بحران هشدار میدهد.
4. مسیریابی و دسترسی راحت
با شناسایی موانع و ارائه مسیرهای جایگزین یا پیشنهادهایی برای نحوه مسیریابی، جهان پیرامون ما برای افراد دارای معلولیت در دسترستر میشود. ارائه این مسیرها از جمله خدماتیست که هوش مصنوعی امکان آن را برای این افراد فراهم کرده است.
به عنوان مثال، سیستم های مجهز به هوش مصنوعی می توانند تصاویر و ویدئوها را برای شناسایی موانع تجزیه و تحلیل کنند و سپس مسیرهای جایگزین را ارائه دهند. یکی از نمونههای آن اپلیکیشن Wheelmap است که از هوش مصنوعی برای جمعآوری اطلاعات در مورد مکانهای عمومی استفاده میکند و به افراد معلول امکان برنامه ریزی و مسیریابی درست را ارائه میدهد.
5. استخدام
هوش مصنوعی می تواند به افراد دارای معلولیت کمک کند تا با تطبیق آنها با مشاغلی که مناسب مهارت ها و توانایی هایشان است، شغل پیدا کنند.
محل کار مجهز به هوش مصنوعی همچنین می تواند به کارمندان کمک کند تا وظایف خود را به طور موثرتری انجام دهند. یکی از نمونههای آن، شرکت HireVue است که از هوش مصنوعی برای ارزیابی مهارتها و تواناییهای متقاضیان یک شغل استفاده میکند و به افراد دارای معلولیت امکان میدهد نقاط قوت و تواناییهای خود را به درستی نمایان کنند.